Parafia bł. Karoliny Kózkówny w Ełku » Trzydziesta Niedziela Zwykła

Przeczytaj Słowo Boże

Czytanie z Księgi Syracha (35.12-14.16-18)

Pan jest sędzią, który nie ma względu na osoby. Nie będzie miał On względu na osobę przeciw biednemu, owszem, wysłucha prośby pokrzywdzonego. Nie zlekceważy błagania sieroty ani wdowy, kiedy się skarży. Kto służy [Bogu], z upodobaniem zostanie przyjęty, a błaganie jego dosięgnie obłoków. Modlitwa pokornego przeniknie obłoki i nie dozna pociechy, zanim nie osiągnie celu. Nie odstąpi, aż wejrzy Najwyższy i ujmie się za sprawiedliwymi i wyda słuszny wyrok.

Czytanie z Drugiego Listu św. Pawła do Tymoteusza (4.6-8. 16-18)

Albowiem krew moja już ma być wylana na ofiarę, a chwila mojej rozłąki nadeszła. W dobrych zawodach wystąpiłem, bieg ukończyłem, wiary ustrzegłem. Na ostatek odłożono dla mnie wieniec sprawiedliwości, który mi w owym dniu odda Pan, sprawiedliwy Sędzia, a nie tylko mnie, ale i wszystkim, którzy umiłowali pojawienie się Jego. W pierwszej mojej obronie nikt przy mnie nie stanął, ale wszyscy mnie opuścili: niech im to nie będzie policzone! Natomiast Pan stanął przy mnie i wzmocnił mnie, aby się przeze mnie dopełniło głoszenie [Ewangelii] i aby wszystkie narody [je] posłyszały; wyrwany też zostałem z paszczy lwa. Wybawi mnie Pan od wszelkiego złego czynu i ocali mnie, przyjmując do swego królestwa niebieskiego; Jemu chwała na wieki wieków. Amen.

Z Ewangelii według św. Łukasza (18.9-14)

Opowiedział też niektórym, co dufni byli w siebie, że są sprawiedliwi, a innymi gardzili, tę przypowieść: «Dwóch ludzi przyszło do świątyni, żeby się modlić, jeden faryzeusz, a drugi celnik. Faryzeusz stanął i tak w duszy się modlił: „Boże, dziękuję Ci, że nie jestem jak inni ludzie: zdziercy, niesprawiedliwi, cudzołożnicy, albo jak i ten celnik. Zachowuję post dwa razy w tygodniu, daję dziesięcinę ze wszystkiego, co nabywam”. A celnik stał z daleka i nie śmiał nawet oczu wznieść ku niebu, lecz bił się w piersi, mówiąc: „Boże, miej litość dla mnie, grzesznika!” Powiadam wam: Ten odszedł do domu usprawiedliwiony, nie tamten. Każdy bowiem, kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się uniża, będzie wywyższony».

O czym jest dzisiejsza Ewangelia?

Dzisiejsza Ewangelia jest jedną z dobrze znanych przypowieści Jezusa. Tutaj podobnie jak w przypowieści o dwóch zagubionych synach, znanej również jako przypowieść o „synu marnotrawnym” Łukasz wskazuje na słuchaczy, do których zwraca się Jezus (…słuchacze co dufni byli w siebie, że są sprawiedliwi, a innymi gardzili… wers 9). Dwaj główni bohaterowie tej historii to faryzeusz, który jest bardzo świadomy swojej sprawiedliwości, i celnik, który jest równie świadomy swojego braku sprawiedliwości. Bóg jednak jest ostatecznym sędzią tego, kto jest sprawiedliwy. Zakończenie przypowieści zachęca słuchaczy do pokory przed Bogiem.

Zastanów się:

Co sprawia, że faryzeusz myśli, że jest bardziej sprawiedliwy niż celnik?
Jaka jest główna zasada, którą kieruje się Bóg przy określaniu, kto jest sprawiedliwy?
Które grupy chrześcijan dzisiaj przypominają faryzeuszy w swoich postawach i potrzebują wyzwania, jakie stawia im dzisiejsza Ewangelia?

Przemyśl

(i) Faryzeusze W społeczeństwie żydowskim w czasach Jezusa najważniejszą wartością był status społeczny i religijny, to było nawet ważniejsze niż majątek jaki dana osoba posiadała. W zależności od tego do której klasy społecznej i religijnej ktoś należał, był szanowany lub pogardzany.

Kim byli Faryzeusze? Faryzeusze jako grupa religijna powstali około 70 roku przed narodzeniem Chrystusa. Imię faryzeusz w języku hebrajskim znaczy „ten kto się oddziela". Byli popularni ze względu na staranne interpretowanie i przestrzeganie Prawa Mojżeszowego w jego formie pisanej i ustnej (Mt 9,14; 23,15; Łk 11,39; 18,12). To co czyniło ich „oddzielonymi” to szczególna troska o to, aby nie mieć kontaktu z osobami i rzeczami, które wtedy uważano za nieczyste. To zachowanie sprawiało, że stanowili oni klasę odrębną od zwykłych ludzi, którzy nie mieli możliwości studiowania subtelności prawa z taką starannością jak oni, oraz dbania o rytualną czystość. Większość ludzi nie znało prawa i przez to nie przestrzegali zasad w prawie napisanych we wszystkich jego szczegółach i tym samym dla faryzeuszy stawali się rytualnie nieczystymi. Znajomość Prawa i jego przestrzeganie w najmniejszych szczegółach dało faryzeuszom władzę nad ludem, który ich za to szanował (Mt 23, 2). Jednak ich ponadprzeciętna wiedza i religijna pobożność sprawiły, że oni sami uważali się za lepszych od innych i bardziej kochanych przez Boga. Taka jest w dużej mierze postawa faryzeusza, którego spotykamy w dzisiejszej Ewangelii, modlącego się w świątyni. Modlitwa jest dla niego ważna i modli się we właściwy dla żydów sposób, to znaczy na stojąco (Mt 6,5; Mm 11,25). Wsłuchując się w słowa jego modlitwy widzimy, że on w swojej pobożności czyni znacznie więcej niż wymagało od Żydów Prawo. I tak na przykład, on zamiast pościć raz w roku (Łk 16,29; Lb 29,7) pościł dwa razy w tygodniu. Ale co jest specyficzne dla jego faryzejskiej pobożności to jego przekonanie, że takie postępowanie daje mu wszelkie powody, by uważać się za sprawiedliwego. Ta „jego sprawiedliwość” wydaje się wprost bolesna, gdy porównuje się go z tym, który modli się obok niego i jego przeświadczeniem, że on z pewnością jest o wiele lepszy o stojącego przed Panem celnika.

Tą, przypowieścią Pan Jezus podważa ideę, że człowiek może uważać się za sprawiedliwego i lepszego od innych ze względu na to, kim jest lub co robi. Niestety taka postawa w dzisiejszym społeczeństwie jest dosyć powszechna nie tylko ze względów religijnych, politycznych, ze względu na wykształcenie czy stan majątkowy. Szczególnie bolesne jest to, że niektóre grupy chrześcijan nazywają siebie "zbawionymi" i uważają za grzeszników każdego, kto nie miał, lub nie ma takiego samego doświadczenia religijnego jak oni. To samo dzieje się z grupami etnicznymi i rasami, które mają wrodzony kompleks wyższości i gardzą innymi ludźmi lub rasami, nawet do tego stopnia, że zabraniają małżeństw między rasowych.

W aspekcie dzisiejszej Ewangelii warto jest się zastanowić, czy wiara w Chrystusa jest w stanie zburzyć mury wzniesione przez człowieka, które dzielą świat na dobry i zły, gorszy i lepszy? Jak to jest ze mną? Czy spontanicznie staję po stronie dobra? Wspólnota chrześcijańska jest pierwszym miejscem, w którym znajdują się ludzie dający temu świadectwo. Dzięki wspólnej wierze w Chrystusa (Kol 3, 9-11; Ga 3, 27-28) w naszych wspólnotach możemy wyzbyć się wszelkich podziałów rasowych i społecznych a także chełpienia się byciem lepszym od innych.

(ii) Poborcy podatkowi, czyli celnicy Poborcami podatkowymi byli Żydzi, którzy współpracowali z Rzymianami, czyli najeźdźcami. Celnicy robili wszystko, aby sprawić, że ich rodacy płacili podatki rządowi rzymskiemu, czyli ich wrogom. Ich związek z najeźdźcami miał na celu wyzysk własnego narodu i to było powodem tego, że byli znienawidzeni przez innych. Byli też pogardzani ze względu na to, że często oszukiwali podwyższając podatki dla własnej korzyści. Tak więc celnicy kolaborując z Rzymem bogacili się kosztem swoich braci i sióstr. Szanujący się Żyd był przekonany, że Bóg jest zły na poborców podatkowych i surowo ich ukarze.

Postawa Jezusa jest zupełnie inna: przyjmuje ich z radością (Łk 5,29-30; 7,29.34; 15,1), a nawet przyjmuje ich do grona swoich uczniów (św. Mateusz, Lewi). W ten sposób pokazuje nam, że w duchu miłości Boga i bliźniego możemy przełamać wszelkie bariery dzielące ludzi. Bóg jest jedynym, który decyduje, kto jest sprawiedliwy.

Przykład celnika z dzisiejszej Ewangelii uświadamia nam, że ludzie odrzucani przez społeczeństwo mogą być bardziej autentyczni i otwarci na Boga niż my sami, którzy myślimy, że nasze wykształcenie religijne lub nasz status społeczny czynią nas wzorami doskonałości.

(iii) Sprawiedliwość w oczach Boga Po raz kolejny Ewangelia wywraca nasz światopogląd do góry nogami i pokazuje nam, że to, czym czasami gardzimy, jest akceptowane przez Boga, a to, co dotychczas uważaliśmy za świętość, jest odrzucane przez Niego. Historia modlącego się faryzeusza i celnika uświadamia nam, że bardzo często Boże drogi nie są naszymi drogami (Iz 55, 8-9). Wszyscy ludzie są zaproszeni do tego, aby wejść w Bożą wizję świata poprzez uważne słuchanie Jezusa i podążanie za sposobem, w jaki naucza On swoich uczniów we wszystkich czasach i kulturach